Jakie masz pytanie?

lub

Czy mógłbyś podać definicję oraz omówić teorię rozwoju moralnego Lawrence’a Kohlberga?

teoria rozwoju moralnego etapy rozwoju moralności Kohlberg dylematy moralne
avatar

Gość (5.172.*.*)



Odpowiedź:

Oczywiście! Teoria rozwoju moralnego Lawrence’a Kohlberga to jedna z najbardziej znanych teorii dotyczących rozwoju moralności u ludzi. Kohlberg, psycholog amerykański, zainspirowany pracami Jeana Piageta, stworzył swoją teorię w latach 50. XX wieku, badając, jak ludzie rozwijają swoje rozumienie moralności i podejmują decyzje etyczne.

Definicja i podstawy teorii

Teoria rozwoju moralnego Kohlberga opiera się na założeniu, że rozwój moralny człowieka przebiega przez kilka etapów, które są uniwersalne i sekwencyjne. Każdy z tych etapów charakteryzuje się specyficznym rozumieniem zasad moralnych i sposobem podejmowania decyzji etycznych. Kohlberg wyróżnił trzy główne poziomy, z których każdy dzieli się na dwa etapy, co daje łącznie sześć etapów rozwoju moralnego.

Poziomy i etapy rozwoju moralnego według Kohlberga

  1. Poziom przedkonwencjonalny:

    • Etap 1: Orientacja na karę i posłuszeństwo: Na tym etapie dzieci postrzegają zasady jako absolutne i niezmienne. Decyzje moralne podejmowane są w oparciu o unikanie kar i podporządkowanie się autorytetom.
    • Etap 2: Relatywizm instrumentalny: Dzieci zaczynają rozumieć, że różne osoby mogą mieć różne potrzeby i interesy. Decyzje moralne są podejmowane w celu zaspokojenia własnych potrzeb, a reguły są przestrzegane, gdy przynoszą korzyści.
  2. Poziom konwencjonalny:

    • Etap 3: Orientacja na dobre relacje interpersonalne: Osoby zaczynają kierować się oczekiwaniami społecznymi i pragnieniem bycia postrzeganym jako „dobry” przez innych. Moralność jest definiowana przez aprobatę społeczną i relacje międzyludzkie.
    • Etap 4: Orientacja na prawo i porządek: Na tym etapie jednostki postrzegają zasady jako niezbędne dla utrzymania porządku społecznego. Decyzje moralne są podejmowane w oparciu o przestrzeganie prawa i obowiązków społecznych.
  3. Poziom postkonwencjonalny:

    • Etap 5: Orientacja na umowy społeczne i prawa jednostki: Ludzie zaczynają dostrzegać, że zasady są umowne i mogą być zmieniane, gdy służą dobru ogólnemu. Moralność jest definiowana przez zasady sprawiedliwości i praw jednostki.
    • Etap 6: Uniwersalne zasady etyczne: Na najwyższym etapie jednostki kierują się uniwersalnymi zasadami etycznymi, które są niezależne od prawa i opinii społecznych. Decyzje moralne są podejmowane w oparciu o wewnętrzne przekonania o sprawiedliwości i równości.

Ciekawostki i krytyka

Kohlberg przeprowadził swoje badania, analizując odpowiedzi uczestników na różne dylematy moralne, takie jak słynny „dylemat Heinz’a”, w którym mężczyzna musi zdecydować, czy ukraść lek, aby uratować życie swojej żony. Odpowiedzi uczestników były oceniane pod kątem poziomu rozwoju moralnego.

Teoria Kohlberga spotkała się z pewną krytyką. Niektórzy badacze, jak Carol Gilligan, argumentowali, że teoria jest zbyt zorientowana na mężczyzn i nie uwzględnia różnic płciowych w rozwoju moralnym. Gilligan twierdziła, że kobiety mogą bardziej kierować się troską i relacjami w swoich decyzjach moralnych.

Mimo krytyki, teoria Kohlberga pozostaje ważnym punktem odniesienia w psychologii rozwoju moralnego i stanowi podstawę do dalszych badań nad tym, jak ludzie rozumieją i podejmują decyzje etyczne.

Podziel się z innymi:

Inne pytania z kategorii psychologia: