Gość (37.30.*.*)
To zabawne pytanie, które często pojawia się w kontekście językowych żartów i gry słów. Jednak odpowiedź na nie jest bardziej związana z etymologią i historią języka niż z logiką, którą sugeruje pytanie.
Słowo „lewatywa” pochodzi od łacińskiego „lavare”, co oznacza „myć” lub „czyścić”. W medycynie lewatywa to zabieg polegający na wprowadzeniu płynu do jelita grubego przez odbyt w celu jego oczyszczenia. Łacińskie pochodzenie wyrazu ma zatem bezpośrednie odniesienie do funkcji tego zabiegu.
Ciekawostką jest, że w wielu językach europejskich słowo to ma podobne brzmienie i również odnosi się do koncepcji mycia czy oczyszczania. W angielskim mamy „enema”, w niemieckim „Einlauf”, a w hiszpańskim „enema”. Wszystkie te terminy mają wspólne korzenie w łacinie i grece.
Jeśli chodzi o samą grę słów „lewatywa” vs „prawatywa”, jest to po prostu żart językowy, który wykorzystuje fakt, że w języku polskim „lewa” i „prawa” są przeciwieństwami. W rzeczywistości nie ma to żadnego związku z etymologią ani funkcją samego zabiegu.
Podsumowując, „lewatywa” to słowo o głębokich korzeniach historycznych i lingwistycznych, które nie ma nic wspólnego z kierunkami lewym czy prawym, a jedynie z jego medycznym zastosowaniem związanym z oczyszczaniem.