Dino Paul Crocetti, znany światu jako Dean Martin, był uosobieniem amerykańskiego luzu, elegancji i talentu, zyskując przydomek „King of Cool”. Jego życie i twórczość to barwna opowieść o drodze na szczyt, od syna włoskich imigrantów do jednej z największych ikon show-biznesu XX wieku, którego kariera obejmowała śpiew, aktorstwo, komedię i telewizję.

Wczesne lata i początki kariery

Dean Martin urodził się 7 czerwca 1917 roku w Steubenville, w stanie Ohio. Jego rodzina, pochodząca z Włoch, posługiwała się głównie językiem włoskim, a sam Dino Paul Crocetti nauczył się angielskiego dopiero w wieku pięciu lat. Jako nastolatek porzucił szkołę w dziesiątej klasie i imał się różnych zajęć, w tym pracy w kasynie, a nawet przez krótki czas występował jako bokser. Jednak to muzyka była jego prawdziwym powołaniem. Zaczął śpiewać w lokalnych klubach, a w 1940 roku, przyjmując pseudonim Dean Martin, rozpoczął profesjonalną karierę wokalną. Jego przełom nastąpił, gdy podpisał kontrakt z MCA, co umożliwiło mu występy w nowojorskiej Rio Bomba Room w 1943 roku.

Duet Martin i Lewis: Narodziny gwiazdy komedii

Kluczowym momentem w karierze Martina było spotkanie z komikiem Jerrym Lewisem w 1946 roku. Ich spontaniczny, slapstickowy duet szybko stał się sensacją, przenosząc się z klubów nocnych do radia, telewizji, a w końcu do Hollywood. Duet "Martin i Lewis" podpisał kontrakt z Paramount Pictures i w latach 1949–1956 wystąpił w 16 filmach, stając się jednym z najpopularniejszych i najbardziej dochodowych aktów komediowych tamtych czasów. Martin pełnił rolę przystojnego piosenkarza i "prostego faceta" (straight man), podczas gdy Lewis był chaotycznym, energicznym klaunem. Mimo ogromnego sukcesu, partnerstwo zakończyło się burzliwie w 1956 roku, głównie z powodu frustracji Martina z powodu powtarzalności ról i braku uznania dla jego talentu aktorskiego.

Solowa kariera i „Król Cool”

Rozpad duetu z Lewisem otworzył nowy rozdział w życiu Martina, w którym udowodnił, że jest samodzielną gwiazdą.

Ikona muzyki

Dean Martin ugruntował swoją pozycję jako jeden z czołowych wokalistów powojennej ery. Jego styl, łączący tradycyjny pop, swing, jazz i country, był synonimem swobody i elegancji. Wylansował szereg ponadczasowych przebojów, które na stałe weszły do kanonu muzyki popularnej, w tym:

• „That’s Amore” (1953)
• „Memories Are Made of This” (1955)
• „Everybody Loves Somebody” (1964) – utwór, który stał się jego znakiem rozpoznawczym i dotarł na szczyty list przebojów.
• „Sway”
• „Mambo Italiano”
• „Volare”

Aktorstwo dramatyczne i komediowe

Po rozstaniu z Lewisem, Dean Martin z powodzeniem udowodnił swój talent aktorski, występując w bardziej poważnych rolach. Przełomem była rola w dramacie wojennym Młode lwy (The Young Lions) z 1958 roku, gdzie wystąpił u boku Marlona Brando i Montgomery'ego Clifta, zdobywając uznanie krytyków. Do jego najważniejszych ról filmowych należą także rola Dude’a w klasycznym westernie Rio Bravo (1959) oraz udział w filmach Ocean’s 11 i Sergeants 3. W późniejszym okresie kariery zagrał również w serii popularnych parodii filmów szpiegowskich o agencie Mattcie Helmie.

The Rat Pack: Las Vegas i szczyt sławy

W latach 60. Dean Martin stał się kluczowym członkiem legendarnej grupy The Rat Pack, której trzon stanowili Frank Sinatra, Sammy Davis Jr., Peter Lawford i Joey Bishop. Grupa ta, pierwotnie powstała w latach 50. wokół Humphreya Bogarta, zyskała największą sławę pod przewodnictwem Franka Sinatry.

Występy The Rat Pack w Las Vegas, zwłaszcza w hotelu Sands, przeszły do legendy. Ich show były połączeniem muzyki, komedii, improwizacji i atmosfery "dzikiego hulania", często z papierosem i drinkiem w dłoni, co cementowało wizerunek Martina jako „Króla Cool”. Był to szczyt ich sławy, a ich wspólne filmy, takie jak wspomniane Ocean’s 11, stały się kultowe.

Telewizja i późniejsza kariera

W 1965 roku Dean Martin rozpoczął prowadzenie własnego programu rozrywkowego, The Dean Martin Show, który był emitowany do 1974 roku. Program ten, charakteryzujący się swobodną i wyluzowaną atmosferą, wykorzystywał jego talenty wokalne i komediowe, a w 1965 roku przyniósł mu Złoty Glob.

W późniejszych latach, mimo problemów zdrowotnych, Martin skupił się na występach na żywo.

Życie prywatne

Dean Martin był trzykrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Elizabeth Anne McDonald (1941–1949), z którą miał czworo dzieci: Craiga, Claudię, Gail i Deanę. Drugie, najdłuższe małżeństwo zawarł z Jeanne Riegger (1949–1973), z którą doczekał się trójki dzieci, w tym Deana Paula Martina. Ostatnią żoną była Catherine Hawn (1973–1976).

W 1987 roku Martin przeżył osobistą tragedię, gdy jego syn, Dean Paul Martin, zginął w katastrofie lotniczej.

Dean Martin zmarł w swoim domu w Beverly Hills w Boże Narodzenie, 25 grudnia 1995 roku, w wieku 78 lat. Jego dziedzictwo jako uosobienia elegancji, humoru i niezrównanego talentu wokalnego pozostaje żywe do dziś. W 1960 roku otrzymał trzy własne gwiazdy w Alei Gwiazd w Los Angeles, honorujące jego osiągnięcia w filmie, telewizji i nagraniach.