W dobie dynamicznego rozwoju internetu i streamingu, coraz więcej stacji radiowych i telewizyjnych decyduje się na nadawanie wyłącznie w sieci. To rodzi fundamentalne pytanie o ich status prawny w Polsce: czy podlegają tym samym regulacjom co tradycyjni nadawcy, w tym obowiązkowi posiadania koncesji oraz przestrzegania limitu polskiej muzyki? Odpowiedź jest złożona, ale w większości przypadków korzystna dla internetowych twórców.

Koncesja KRRiT: Czy jest obowiązkowa dla nadawców internetowych?

Kluczowym aktem prawnym regulującym działalność mediów w Polsce jest Ustawa o radiofonii i telewizji. To właśnie ona określa, kto musi uzyskać koncesję na rozpowszechnianie programów.

Radio i telewizja w internecie a koncesja

Zgodnie z polskim prawem, rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych wymaga co do zasady uzyskania koncesji Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT). Istnieje jednak bardzo istotny wyjątek, który dotyczy nadawców internetowych.

Nadawanie wyłącznie w systemach teleinformatycznych (w internecie) nie wymaga uzyskania koncesji. Oznacza to, że jeśli stacja radiowa lub telewizyjna działa wyłącznie w formie streamingu online, bez wykorzystania tradycyjnych metod transmisji (takich jak naziemna, satelitarna czy sieci kablowe), może prowadzić swoją działalność bez konieczności przechodzenia przez skomplikowany i długotrwały proces koncesyjny KRRiT.

Dlaczego internet jest wyjątkiem?

Programy nadawane wyłącznie w internecie, często określane jako webcasting, nie są w świetle Ustawy o radiofonii i telewizji traktowane jako tradycyjne "nadawanie" (rozsiewcze). Internet jest siecią teleinformatyczną, a nie tradycyjnym środkiem rozsiewczym, co pozwala na większą swobodę regulacyjną.

Ważna uwaga: Nadawcy internetowi, którzy chcieliby jednocześnie dystrybuować swój program w sieciach kablowych lub satelitarnych, muszą już ubiegać się o odpowiednią koncesję na ten rodzaj rozpowszechniania.

Limit polskiej muzyki: Czy dotyczy radia internetowego?

Drugie kluczowe pytanie dotyczy tzw. "polskiej kwoty", czyli obowiązku emisji określonego procentu utworów w języku polskim.

Obowiązek polskiej muzyki w świetle prawa

Ustawa o radiofonii i telewizji nakłada na nadawców programów radiowych obowiązek przeznaczania co najmniej 33% miesięcznego czasu nadawania piosenek na utwory wykonywane w języku polskim. Co więcej, co najmniej 60% tego wymaganego udziału musi być emitowane w godzinach największej słuchalności, czyli między 5:00 a 24:00.

Czy limit dotyczy stacji internetowych bez koncesji?

Ponieważ stacje radiowe i telewizyjne nadające wyłącznie w internecie, w formie webcastingu, nie są uznawane za "nadawców" w rozumieniu Ustawy o radiofonii i telewizji i nie posiadają koncesji KRRiT, nie są one zobowiązane do przestrzegania ustawowego limitu polskiej muzyki.

Obowiązek ten dotyczy wyłącznie podmiotów, które uzyskały koncesję na rozpowszechnianie programu (np. drogą naziemną, satelitarną lub w sieciach kablowych).

Ciekawostka: W praktyce, zwolnienie z limitu polskiej muzyki pozwala radiom internetowym na tworzenie bardzo wyspecjalizowanych formatów muzycznych (np. wyłącznie muzyka klasyczna, jazz, czy niszowe gatunki zagraniczne), które w przypadku tradycyjnych stacji koncesjonowanych mogłyby mieć trudności ze spełnieniem ustawowych wymogów.

Podsumowanie statusu prawnego

Aby podsumować, status prawny stacji radiowych i telewizyjnych nadających wyłącznie w internecie w Polsce jest następujący:

Inne obowiązki prawne

Należy jednak pamiętać, że brak koncesji KRRiT i zwolnienie z limitu polskiej muzyki nie oznacza całkowitej wolności od regulacji. Nadawcy internetowi, jako podmioty prowadzące działalność gospodarczą, muszą przestrzegać innych przepisów, w tym:

1. Prawa autorskie i pokrewne: Konieczne jest uzyskanie odpowiednich licencji i uiszczanie opłat na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi (takich jak ZAiKS, STOART, ZPAV, SAWP) za publiczne udostępnianie utworów muzycznych i audiowizualnych.
2. Obowiązki informacyjne: W przypadku telewizji internetowej, jeśli jest to audiowizualna usługa medialna na żądanie (VOD), może podlegać obowiązkowi wpisu do wykazu prowadzonego przez KRRiT, zwłaszcza jeśli nie jest mikroprzedsiębiorcą.
3. Ogólne przepisy prawa: Muszą być przestrzegane wszelkie inne przepisy, takie jak ochrona danych osobowych (RODO), prawo prasowe (jeśli program ma charakter informacyjny/publicystyczny) oraz przepisy dotyczące reklamy.

Uruchomienie stacji radiowej lub telewizyjnej wyłącznie w internecie jest zatem znacznie mniej obciążone regulacyjnie pod względem koncesyjnym i programowym (limit muzyki), ale wymaga starannego uregulowania kwestii praw autorskich.