Gość (83.4.*.*)
W świecie muzyki popularnej często spotykamy się z uproszczeniami i stereotypami, które próbują zamknąć złożone gatunki w kilku przymiotnikach. Pytanie o to, czy hip hop, rap i reggae są „młodzieżowe, szpanerskie i efekciarskie”, dotyka sedna tego problemu. Odpowiedź nie jest prosta, ponieważ każdy z tych gatunków jest niezwykle zróżnicowany, ma głębokie korzenie kulturowe i ewoluował przez dziesięciolecia, tworząc odłamy o zupełnie różnych przesłaniach i estetyce.
Hip hop to znacznie więcej niż tylko muzyka – to cała kultura miejska, która narodziła się w latach 70. XX wieku w Nowym Jorku, w społecznościach afroamerykańskich i latynoskich na Bronksie. Powstał jako forma buntu, sposób na wyrażenie tożsamości, a także narzędzie do komentowania problemów społecznych, takich jak bieda, nierówności czy brak perspektyw.
Rap, będący muzycznym filarem tej kultury, polega na rytmicznej recytacji rymowanego tekstu.
Zdecydowanie tak, w swoich korzeniach i w dużej mierze w obecnym kształcie. Hip hop narodził się z potrzeby ekspresji młodych ludzi i do dziś pozostaje jednym z najpopularniejszych gatunków wśród młodzieży na całym świecie. Stanowi swoistą formę protestu przeciwko otaczającej rzeczywistości i jest medium, za pomocą którego młode pokolenie wyraża swoje frustracje i marzenia.
Tutaj wkraczamy w obszar podziału gatunku na jego różne nurty:
Podsumowując, hip hop i rap są młodzieżowe i potrafią być szpanerskie i efekciarskie w swoich komercyjnych odmianach, ale ich istota i wiele podgatunków opiera się na autentyczności, buncie i głębokim komentarzu społecznym.
Reggae to gatunek, który narodził się na Jamajce pod koniec lat 60. XX wieku, ewoluując ze ska i rocksteady. Jest on nierozerwalnie związany z ruchem Rastafari, co nadaje mu głęboki wymiar duchowy, filozoficzny i społeczny.
Podobnie jak hip hop, reggae ma swoje korzenie w kulturze jamajskiej młodzieży (wcześniej rude boys). Jednak jego przesłanie pokoju, braterstwa, sprawiedliwości i duchowości ma charakter uniwersalny i ponadpokoleniowy. Reggae zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO, co świadczy o jego globalnym i trwałym znaczeniu, wykraczającym poza ramy „muzyki młodzieżowej”.
W swojej pierwotnej i najbardziej wpływowej formie (roots reggae), reggae jest przeciwieństwem „szpanu” i „efekciarstwa”.
Jednakże, podobnie jak w przypadku hip hopu, ewolucja gatunku doprowadziła do powstania bardziej komercyjnych odłamów:
Stwierdzenie, że hip hop, rap i reggae są jedynie młodzieżowymi, szpanerskimi i efekciarskimi gatunkami, jest uproszczeniem i stereotypem.
| Gatunek | Młodzieżowy | Szpanerski/Efekciarski | Prawdziwa istota |
|---|---|---|---|
| Hip Hop/Rap | Tak (silne korzenie w kulturze młodzieży, nadal bardzo popularny) | Tak i Nie. Tak w nurcie komercyjnym (gangsta rap, trap), gdzie blichtr jest elementem wizerunku. Nie w nurcie świadomym (conscious rap), który jest głosem buntu i refleksji. | Kultura buntu, komentarz społeczny, autentyczność (w nurcie trueschool). |
| Reggae | Tak i Nie. Tak w kontekście początków i niektórych podgatunków (dancehall). Nie w kontekście przesłania, które jest ponadczasowe i uniwersalne. | Zdecydowanie Nie w nurcie roots reggae, który promuje pokój, prostotę i duchowość. Tak w niektórych, komercyjnych i tanecznych odłamach (dancehall). | Muzyka pokoju, sprawiedliwości, duchowości i tożsamości kulturowej. |
Stereotyp „szpanerski” i „efekciarski” najczęściej przylega do komercyjnych i mainstreamowych odmian rapu i hip hopu, gdzie wizualna strona (teledyski, moda) celowo eksponuje luksus. W przypadku reggae, ten stereotyp jest w dużej mierze nieprawdziwy, choć może dotyczyć jego szybszych, bardziej tanecznych i skomercjalizowanych podgatunków.
Warto pamiętać, że muzyka jest formą sztuki, a jej odbiór zależy od konkretnego artysty, utworu i podgatunku. Zamiast zamykać te gatunki w stereotypach, lepiej odkrywać ich różnorodność – od politycznego komentarza w conscious rapie po duchowe przesłanie roots reggae.