Jakie masz pytanie?

lub

Co oznacza onirycznie?

znaczenie snów nastrój jak we śnie świat nierzeczywisty
avatar

Gość (37.30.*.*)



Odpowiedź:

Słowo „onirycznie” jest przysłówkiem pochodzącym od przymiotnika „oniryczny”, a jego znaczenie jest ściśle związane ze światem snów i marzeń sennych. Najprościej rzecz ujmując, onirycznie oznacza „na sposób snu”, „jak we śnie” lub „nierzeczywiście”. Używa się go do opisu czegoś, co ma nastrój, charakter lub logikę typową dla marzenia sennego – czyli jest często irracjonalne, zamazane, symboliczne, a związki przyczynowo-skutkowe są w nim zatarte lub całkowicie nieobecne.

Etymologia i podstawowe znaczenie

Źródłosłów słowa „onirycznie” sięga głęboko do języka greckiego. Pochodzi ono od greckiego słowa oneiros (lub onirós), które oznacza „sen” lub „marzenie senne”. W języku polskim, podobnie jak w innych językach europejskich (np. francuskie onirique), termin ten ma charakter książkowy i jest najczęściej używany w kontekście sztuki, literatury, psychologii oraz filozofii.

Kiedy mówimy, że coś dzieje się onirycznie, mamy na myśli, że:

  • Ma to charakter nierzeczywisty, fantazyjny lub baśniowy.
  • Zacierają się w tym granice między jawą a snem.
  • Występuje brak logicznych następstw wydarzeń i związków przyczynowo-skutkowych, co jest typowe dla snów.
  • Przekaz jest często wieloznaczny i symboliczny, a nie dosłowny.

Oniryzm jako konwencja artystyczna

Pojęcie „onirycznie” jest nierozerwalnie związane z oniryzmem, czyli konwencją artystyczną, która polega na ukazywaniu rzeczywistości na kształt snu, marzenia sennego, a czasem nawet koszmaru. Oniryzm jest jednym z najważniejszych narzędzi wyrazu w sztuce XX wieku, zwłaszcza w literaturze i malarstwie.

Oniryzm w literaturze

W literaturze onirycznie przedstawiony świat jest pełen absurdu, irracjonalności i groteski. Autorzy stosujący tę technikę rezygnują z realizmu, aby zyskać większą swobodę twórczą i umożliwić sobie przekazanie głębszych, często podświadomych treści.

Kluczowe cechy oniryzmu w tekście:

  • Irrealność: Świat przedstawiony jest sprzeczny z zasadami prawdopodobieństwa.
  • Symbolika: Zamiast logicznej fabuły, na pierwszy plan wysuwa się symboliczne znaczenie obrazów i wydarzeń.
  • Luźna kompozycja: Brak ścisłej, linearnej chronologii; wydarzenia mogą się przenikać, powtarzać lub dziać się jednocześnie.

Przykłady twórców i dzieł:

  • Franz Kafka (np. Proces): Jego proza często ukazuje bohatera uwikłanego w absurdalne, niezrozumiałe i koszmarne mechanizmy biurokracji, które przypominają złą logikę snu.
  • Bruno Schulz (np. Sklepy cynamonowe): Prekursor oniryzmu w literaturze polskiej, który tworzył plastyczne, sugestywne obrazy, operując językiem pełnym fantazji i baśniowości.

Oniryzm w malarstwie i filmie

W sztukach wizualnych oniryzm jest silnie związany z surrealizmem, kierunkiem, który wyodrębnił się w latach 20. XX wieku. Surrealiści, zainspirowani psychoanalizą Zygmunta Freuda, uważali, że sen jest ucieczką od logiki i racjonalizmu, a tym samym drogą do poznania podświadomości.

Przykłady wizualne:

  • Malarstwo Salvadora Dalego: Jego obrazy, pełne zdeformowanych, płynących przedmiotów i dziwacznych zestawień, są kwintesencją onirycznego krajobrazu.
  • Film: Mówi się o onirycznym klimacie filmu, gdy reżyser stosuje zwolnienia, przenikania, grę barw i świateł, wizualne niedopowiedzenia, aby oddać wrażenie bycia we śnie.

Dlaczego artyści tworzą onirycznie?

Tworzenie „onirycznie” nie jest jedynie modą, ale świadomym wyborem artystycznym, który służy głębszym celom:

  1. Uwolnienie od realizmu: Daje to twórcom możliwość swobodnego kształtowania świata przedstawionego, bez ograniczeń narzucanych przez zasady realności.
  2. Przekazanie podświadomości: Jest to sposób na dotarcie do ukrytych lęków, pragnień, traum i symboli, które kryją się w ludzkim umyśle.
  3. Krytyka rzeczywistości: Poprzez pokazanie świata jako absurdalnego snu, można z dystansu ukazać jego wady, absurdy społeczne i polityczne.

Podsumowując, jeśli usłyszysz, że coś jest oniryczne lub dzieje się onirycznie, wiedz, że masz do czynienia z czymś, co wymyka się codziennej logice, jest pełne symboli i ma w sobie tajemniczy, niepokojący lub fascynujący nastrój typowy dla najgłębszych marzeń sennych.

Podziel się z innymi:

Inne pytania z kategorii psychologia: