Stany Zjednoczone Ameryki, choć postrzegane jako jeden spójny byt polityczny od momentu powstania, są mozaiką terytoriów, które dołączały do Unii w różnym czasie i na różnych zasadach. Wśród 50 stanów federalnych, kilka z nich ma wyjątkową historię, ponieważ przed włączeniem do USA funkcjonowały jako w pełni suwerenne, niezależne państwa.

Oto stany, które w przeszłości cieszyły się pełną lub częściową niezależnością na arenie międzynarodowej, zanim stały się częścią Stanów Zjednoczonych.

Hawaje: Królestwo i Republika na Pacyfiku

Hawaje są prawdopodobnie najbardziej znanym przykładem stanu, który był w pełni suwerennym i uznawanym na arenie międzynarodowej państwem.

Królestwo Hawajów (1810–1893):
Archipelag został zjednoczony pod rządami króla Kamehamehy I w 1810 roku, tworząc Królestwo Hawajów. Przez większość XIX wieku państwo to było uznawane przez główne mocarstwa światowe, w tym Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię i Francję. Królestwo posiadało własne traktaty handlowe, system prawny i dyplomację. W 1893 roku, w wyniku przewrotu zainicjowanego głównie przez amerykańskich plantatorów i biznesmenów, obalono ostatnią monarchinię, królową Liliʻuokalani.

Republika Hawajów (1894–1898):
Po obaleniu monarchii ustanowiono Republikę Hawajów, która przetrwała zaledwie cztery lata. W 1898 roku Stany Zjednoczone, w dużej mierze z powodów strategicznych i ekonomicznych (zainteresowanie portem Pearl Harbor), dokonały aneksji Hawajów, które stały się terytorium zależnym. Hawaje dołączyły do USA jako 50. stan dopiero w 1959 roku.

Teksas: Potężna Republika Samotnej Gwiazdy

Teksas to drugi stan, który, podobnie jak Hawaje, uzyskał szerokie uznanie międzynarodowe jako niezależne państwo.

Republika Teksasu (1836–1845):
Po zwycięstwie w rewolucji teksańskiej przeciwko Meksykowi, Teksas ogłosił niepodległość w 1836 roku. Republika Teksasu istniała przez niemal dekadę. W tym czasie Teksas funkcjonował jako suwerenne państwo z własnym prezydentem, kongresem i armią. Był uznawany przez wiele krajów, w tym Stany Zjednoczone, Francję, Wielką Brytanię i Holandię. Głównym powodem, dla którego Teksas nie został wcześniej przyjęty do USA, była złożona kwestia niewolnictwa i obawa przed wojną z Meksykiem. Teksas został ostatecznie przyjęty do Unii jako 28. stan w 1845 roku, co bezpośrednio doprowadziło do wojny amerykańsko-meksykańskiej.

Vermont: Zapomniana Republika Północy

W przeciwieństwie do Teksasu i Hawajów, Republika Vermontu miała bardziej ograniczony zasięg uznania, ale przez 14 lat funkcjonowała jako niezależna jednostka polityczna.

Republika Vermontu (1777–1791):
W 1777 roku, w trakcie amerykańskiej wojny o niepodległość, terytorium to, pierwotnie sporne między koloniami Nowy Jork i New Hampshire, ogłosiło niepodległość jako Republika Vermontu (znana również jako New Hampshire Grants). Republika posiadała własną konstytucję i mennicę. Chociaż nie została formalnie uznana przez Kongres Kontynentalny, utrzymywała kontakty dyplomatyczne i handlowe z innymi państwami i koloniami. Vermont dołączył do Unii w 1791 roku jako 14. stan, rozwiązując spory terytorialne z Nowym Jorkiem.

Kalifornia: Krótkotrwały Zryw Niedźwiedziej Flagi

Historia niepodległości Kalifornii jest najkrótsza i najbardziej efemeryczna.

Republika Kalifornii (1846):
W czerwcu 1846 roku, podczas wojny amerykańsko-meksykańskiej, grupa amerykańskich osadników w Kalifornii, wspierana przez amerykańskich żołnierzy, zbuntowała się przeciwko władzy Meksyku. Powstańcy proklamowali Republikę Kalifornii, znaną jako "Bear Flag Republic" (Republika Niedźwiedziej Flagi). Niepodległość trwała zaledwie 25 dni, ponieważ siły amerykańskie szybko przejęły kontrolę nad terytorium, które zostało następnie zaanektowane przez Stany Zjednoczone. Kalifornia stała się stanem w 1850 roku.

Rozróżnienie i kontekst historyczny

Warto również wspomnieć o innych przypadkach, które bywają mylone z pełną niepodległością:

13 pierwotnych kolonii

Po ogłoszeniu Deklaracji Niepodległości w 1776 roku, 13 kolonii technicznie funkcjonowało jako niezależne stany, zanim utworzyły konfederację, a następnie Stany Zjednoczone. Jednakże, ich suwerenność była krótkotrwała i natychmiast skierowana na utworzenie Unii, a nie na funkcjonowanie jako oddzielne, uznane na arenie międzynarodowej państwa narodowe w sensie, w jakim były nimi Hawaje czy Teksas.

Skonfederowane Stany Ameryki (CSA)

W czasie wojny secesyjnej jedenaście stanów południowych utworzyło Skonfederowane Stany Ameryki (CSA) i ogłosiło secesję. Chociaż Konfederacja funkcjonowała jako de facto państwo, nigdy nie została formalnie uznana przez rząd Stanów Zjednoczonych ani przez większość społeczności międzynarodowej. Po przegranej wojnie, Sąd Najwyższy USA orzekł w sprawie Texas v. White (1869), że secesja nigdy nie była prawnie możliwa, a zatem Konfederacja nigdy nie była suwerennym państwem.